Eitem Rhaglen

Derbyn adroddiad gan Ymgynghorydd AG CYSAG ar y canlynol:-

•   Sefyllfa gyfredol ysgolion parthed Covid-19;

•   Crynodeb trefniadau Addoli ar y cyd Ysgolion Uwchradd;

•   Canlyniadau asesiadau allanol a niferoedd disgyblion 2020-21; 

•   Panel gweithredol CYSAG: Cadarnhau arian cefnogaeth; 

•   Diweddariad ar Cwricwlwm i Gymru;

•   Cynhadledd Ysgolion Heddwch; 

•   Diweddariad ar Adroddiad Blynyddol.

Rhoddodd yr Ymgynghorydd AG grynodeb o’i adroddiad, a nododd y pwyntiau canlynol:-

•  Mae ysgolion yn parhau i wynebu amseroedd heriol oherwydd y pandemig. Mae penaethiaid dan bwysau sylweddol i sicrhau trefniadau i atal lledaeniad Covid-19, yn unol â chanllawiau Llywodraeth Cymru.

•  Yn ddiweddar bu cynnydd yn nifer y plant a’r bobl ifanc sydd wedi dal Covid-19, ac mae mwy o athrawon wedi dal yr haint.

•  Mae pryder cynyddol bod mwy o rieni yn tynnu eu plant o'r ysgol ac yn darparu addysg gartref. Nodwyd bod yr ansefydlogrwydd a'r presenoldeb is wedi cael effaith negyddol ar ysgolion, ac ar hyn o bryd mae'n cael ei fonitro gan yr Adran Addysg a Gwasanaethau Plant. Mae tîm lles y Cyngor yn gweithio'n agos gyda rhieni i gynnig cefnogaeth a mynd i'r afael ag anghenion unigol plant. Cynigir cefnogaeth ychwanegol hefyd i ddisgyblion sydd ag anghenion dysgu ychwanegol a / neu anabledd.

Mae’r CYSAG wedi mynegi pryder nad yw effaith addysg gartref wedi cael sylw digonol yng nghyfarfodydd y Cyngor. Am fod AG yn bwnc arbenigol, teimlodd CYSAG nad oes gan rieni'r lefel angenrheidiol o arbenigedd yn y pwnc i addysgu eu plant gartref i'r safon ofynnol. Yn dilyn trafodaeth, cytunwyd y dylid codi pryderon CYSAG yng nghyfarfod nesaf y Panel Adolygu Cynnydd Ysgolion.

•  Mae tair ysgol uwchradd a dwy ysgol gynradd yn Ynys Môn wedi cymryd rhan yn hyfforddiant Athroniaeth i Blant Llywodraeth Cymru. Derbyniwyd adborth cadarnhaol gan athrawon CYSAG, sy'n credu y bydd yr hyfforddiant yn ategu Crefydd, Gwerthoedd a Moeseg (RVE).

•  Mae trefniadau Addoli ar y Cyd wedi parhau mewn ysgolion uwchradd trwy gydol y pandemig, er gwaethaf yr heriau y mae ysgolion yn eu hwynebu.

•  Cymerodd 103 o ddisgyblion AG fel pwnc TGAU yn 2020/21 - cyflawnodd 46.7% A * - A; Cyflawnodd 83.5% A * - C. Astudiodd 23 o ddisgyblion Lefel A AG yn yr un cyfnod - cyflawnodd 95.7% A * - C, a llwyddodd pob disgybl i basio.

•  Nid yw canlyniadau asesiadau allanol TGAU a Safon Uwch wedi'u cadarnhau eto. Bydd data ystadegol o asesiadau llynedd a chanlyniadau arholiadau’r blynyddoedd blaenorol yn cael eu cynnwys yn Adroddiad Blynyddol CYSAG, a fydd yn cael ei gyflwyno i gyfarfod nesaf CYSAG i’w fabwysiadu.

Codwyd pryderon ynghylch diffyg eglurder gan Lywodraeth Cymru os bydd  arholiadau ynteu asesiadau yn cael eu trefnu at y flwyddyn nesaf. Nodwyd bod y diffyg gwybodaeth yn rhoi straen ar athrawon a disgyblion ym Mlynyddoedd 11 a 13. Nodwyd ymhellach bod CBAC wedi adrodd mewn cyfarfod diweddar NAPfRE y byddai arholiadau'n cael eu hadolygu'n gyson ar gyfer y flwyddyn nesaf.

Codwyd cwestiwn a yw Lefel A AG yn cael ei ddarparu ym mhob ysgol? Ymatebodd yr Ymgynghorydd AG, pan mai dim ond nifer fach o ddisgyblion sydd eisiau astudio pwnc Lefel A penodol, mae trefniadau ar waith i ysgolion penodedig arwain ac addysgu'r pynciau hynny. Mae'r hyblygrwydd a gynigir gan ysgolion uwchradd yn galluogi disgyblion i astudio’r pynciau o’u dewis, heb unrhyw gostau cludiant ychwanegol.

Canmolodd CYSAG y cydweithrediad rhagorol yn ysgolion Ynys Môn. Nodwyd bod athrawon yn rhannu eu harbenigedd a'u hadnoddau, ac yn adeiladu ar bartneriaethau sy'n bodoli eisoes, ac yn annog partneriaethau newydd i dyfu.

•  Adroddodd yr Ymgynghorydd AG nad yw ‘Panel Gweithredol ar gyfer Ysgolion’ CYSAG wedi cael cyfle i fonitro ac ymgorffori arfer da mewn ysgolion oherwydd y pandemig.

•  Mae'r Panel Gweithredol wedi derbyn cyllid grant o £ 4,000 i gynorthwyo ysgolion yn Ynys Môn i lunio'r cwricwlwm newydd a chyflawni elfennau Crefydd, Gwerthoedd a Moeseg mewn ysgolion ym maes dysgu a phrofiad (AoLE) y Dyniaethau.

Awgrymodd yr Ymgynghorydd AG, a cytunwyd, y dylid rhannu'r cyllid grant yn 5 dalgylch gan un ysgol arweiniol, yn hytrach na'i rannu rhwng ysgolion penodol i gynllunio'r cwricwlwm. Nodwyd y gallai arweinwyr mewn ysgolion uwchradd wedyn rannu eu harbenigedd wrth gynllunio'r cwricwlwm gyda'r sector cynradd. Adroddodd Mrs Manon Williams fod ymgysylltiad ym maes dysgu a phrofiad y Dyniaethau eisoes yn digwydd mewn rhai ysgolion yn ne'r Ynys.

•  Hyd yma, nid oes unrhyw ohebiaeth bellach wedi ei chyhoeddi ar Gwricwlwm Cymru yn dilyn yr ymgynghoriad RVE.

Adroddodd y Cadeirydd, yng nghyfarfod CCYSAGauC heddiw, y cadarnhawyd y bydd y canllawiau drafft ar gyfer Cwricwlwm Cymru yn cael eu rhannu â’r CYSAGau a’r Cyfarwyddwyr Addysg cyn y Nadolig, a’u cyhoeddi ym mis Ionawr 2022.

Dywedodd Mr Rheinallt Thomas, a oedd hefyd yn bresennol yng nghyfarfod CCYSAGauC y bydd angen cytuno ar y cwricwlwm newydd erbyn diwedd mis Chwefror 2022, oherwydd y cyfnod Purdah sydd cyn yr etholiadau.

Er mwyn cwrdd â gofyniad y Fframwaith AG, nododd Mr Thomas y bydd angen i CYSAGau dderbyn cynrychiolwyr anghrefyddol fel aelodau. Nodwyd y bydd copi o'r Fframwaith drafft yn cael ei anfon ymlaen at y CYSAG cyn ei gyhoeddi ym mis Ionawr 2022.

•  Cynhaliwyd Cynhadledd Ysgolion Heddwch yn rhithiol yn ddiweddar, a fynychwyd gan blant a phobl ifanc. Y prif bwnc a drafodwyd oedd newid hinsawdd a'i effaith ar boblogaethau'r byd. Roedd cyfraniad Ynys Môn yn cynnwys datblygu’r themâu ar leiafrifoedd ethnig o fewn y Cwricwlwm Crefydd, Gwerthoedd a Moeseg.

PENDERFYNWYD:-

•  Nodi’r wybodaeth a gyflwynwyd.

•  Bod aelodau CYSAG sydd ar y Panel Adolygu Cynnydd Ysgolion yn codi pryderon CYSAG ynghylch addysg gartref yng nghyfarfod nesaf y Panel.

•  Bod yr Ymgynghorydd AG yn rhannu'r cyllid grant o £ 4,000 yn ganolog rhwng y 5 ysgol o fewn pob dalgylch.