Rhaglen, Penderfyniadau a Chofnodion drafft

Croesawodd y Cadeirydd bawb a oedd yn bresennol i’r cyfarfod hwn o’r Panel gan ddweud mai hwn oedd ei chyfarfod olaf fel Prif Weithredwr a Chadeirydd y Panel cyn iddi ymddeol. Estynnodd groeso arbennig i’r cyfarfod hwn i’w holynydd fel Prif Weithredwr, Mr Dylan Williams y Dirprwy Brif Weithredwr presennol a diolchodd hefyd i holl aelodau’r Panel am eu cefnogaeth a’u cydweithrediad yn ystod ei chyfnod fel Cadeirydd. Pwysleisiodd bwysigrwydd y Panel a'r cyfrifoldebau sy'n cyd-fynd â'r rôl o fod yn rhiant corfforaethol.

Derbyn unrhyw ddatganiad o ddiddordeb gan unrhyw Aelod neu Swyddog parthed unrhyw eitem o fusnes.

Ni dderbyniwyd yr un datganiad o ddiddordeb.

Cyflwyno cofnodion cyfarfod blaenorol y Panel Rhiantu Corfforaethol a gynhaliwyd ar 7 Rhagfyr, 2021.

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod blaenorol y Panel Rhiant Corfforaethol a gynhaliwyd ar y 7fed o Ragfyr, 2021 ac fe gadarnhawyd eu bod yn gywir.

Yn codi o hynny – cadarnhaodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol fod y Cynllun Gofal a Chymorth a’r templedi llwybr diwygiedig Rhan 6 bellach mewn defnydd ac y byddant yn cael eu hadolygu o ran eu heffeithiolrwydd a’u hymarferoldeb ymhen chwe mis mewn ymgynghoriad â’r bobl ifanc a’r staff hynny sydd wedi bod drwy’r broses cynllunio llwybr.

Derbyn diweddariad gan Voices from Care Cymru.

Cyflwynwyd Adroddiad Cryno Lleisiau o Ofal Cymru yn cwmpasu cyfnod Medi hyd at Ragfyr 2021 er ystyriaeth y Panel. Roedd yr adroddiad yn rhoi diweddariad ar y cynnydd a wnaed gan Lleisiau o Ofal Cymru gyda’r Grŵp Cyfranogi fel rhan o’r prosiect ar y cyd â Gwasanaethau Plant a Theuluoedd Ynys Môn i ddatblygu grŵp cyfranogiad misol i helpu i gefnogi Ynys Môn i ddatblygu ei strategaeth PDG a Gadael Gofal a darparu llwyfan sy'n cefnogi adeiladu perthynas rhwng pobl ifanc sydd â phrofiad o ofal a'u rhieni corfforaethol yn Ynys Môn.

Bu i Sioned Warren y Swyddog Datblygu ddiweddaru’r Panel gan gadarnhau bod y prosiect, dros y 3 mis diwethaf, wedi ymgysylltu â chyfanswm o 2 berson ifanc â phrofiad o ofal ledled ardal Ynys Môn trwy gyfanswm o 3 sesiwn. O'r bobl ifanc a gymerodd ran yn y sesiwn, roedd un o dan 16 oed ac un dros 16 oed. Mae'r ddau berson ifanc hyn wedi mynegi diddordeb mewn parhau i ymgysylltu â'r grŵp lleol. Cyfeiriodd at brif feysydd ffocws fforwm Ynys Môn dros y cyfnod a gwmpesir yn yr adroddiad a’r ymdrechion a wnaed i hyrwyddo’r grŵp ac annog ymgysylltu sydd wedi’u heffeithio gan y pandemig. Er gwaethaf hyn, mae rhai themâu allweddol wedi’u sefydlu ynghylch deall rôl y Panel Rhiantu Corfforaethol, wynebu stigma mewn ysgolion a pherthnasoedd gyda brodyr a chwiorydd. Mewn cyfarfodydd a fynychwyd gan y Swyddog Datblygu, Swyddog Cyswllt Addysg ac Arweinydd Llesiant Ynys Môn cytunwyd hefyd i archwilio cyfleoedd i ymgynghori ag ysgolion ar draws yr Ynys.

Mae’r Swyddog Datblygu yn cydnabod bod angen i’r grŵp lleol gynrychioli’r gymuned ofal gyfan yn Ynys Môn i sicrhau agwedd gyfannol at y ddarpariaeth a chysylltiadau a dywedodd fod gwaith yn cael ei wneud gydag aelodau presennol i archwilio sut y gellir ehangu aelodaeth trwy amrywiol fecanweithiau a dulliau arloesol trwy ddefnyddio’r gwersi a ddysgwyd o’r pandemig a gweithgareddau ymgysylltu â phobl ifanc. Croesewir cefnogaeth yr Awdurdod i ledaenu gwybodaeth i gyrraedd pob oedran yn y gymuned ofal i amlygu bodolaeth y grŵp ac i weithredu fel dull cyfathrebu. Byddai hefyd yn fuddiol i’r Awdurdod rannu themâu y maent yn dymuno ymgynghori arnynt i gefnogi swyddogaeth y grŵp o ddylanwadu a datblygu newid lleol.

Diolchodd y Panel i Sioned Warren am y diweddariad a gwnaethpwyd sylwadau fel a ganlyn –

·                     Mynegwyd siom nad oedd mwy o blant a phobl ifanc wedi cael eu perswadio i ymuno â'r fforwm i rannu barn am yr hyn sy'n bwysig iddynt. Nododd y Panel fod yn rhaid dod o hyd i ffordd i gyrraedd yr holl blant a phobl ifanc sy’n derbyn gofal gan yr Awdurdod a’i bod yn hanfodol bod y Panel yn gallu clywed eu lleisiau a deall eu barn a’u dymuniadau os yw gwasanaethau am gwrdd â’u hanghenion.

·                     Cydnabuwyd y gallai'r stigma o fod yn rhan o grŵp yn benodol ar gyfer plant a phobl ifanc sy'n derbyn gofal ac felly'n cael ei ystyried yn “wahanol” fod yn rhwystr  ...  Gweld y Cofnodion llawn ar gyfer eitem 3.

Cyflwyno adroddiad y Swyddogion Adolygu Annibynnol.

Cyflwynwyd adroddiad y Swyddogion Adolygu Annibynnol yn unol â’u dyletswydd statudol i fonitro gweithgarwch yr awdurdod lleol a gweithredu fel rhiant corfforaethol da er ystyriaeth y Panel. Roedd yr adroddiad yn mesur cynnydd parhaus yn erbyn yr argymhellion a wnaed gan y Swyddogion Adolygu Annibynnol i’r Panel Rhiantu Corfforaethol ym mis Mawrth, 2018 o ran -

·         Ansawdd asesiadau Plant sy'n Derbyn Gofal

·         Cynlluniau Gofal a Chymorth

·         Adolygu a monitro trefniadau

·         Ansawdd a chysondeb cadw cofnodion

·         Cynllunio parhad

Darparodd Mr Huw Owen y Swyddog Adolygu Annibynnol drosolwg o gynnwys a negeseuon allweddol yr adroddiad ac fe dynnodd sylw at feysydd o welliant parhaus ac arfer da yn ogystal â meysydd i’w datblygu ymhellach. Amlinellwyd hefyd ymateb y Gwasanaeth i’r materion a godwyd a rhoddwyd sicrwydd. Cyfeiriwyd at y modd y cynhaliwyd adolygiadau a chadarnhawyd bod 32 o'r 34 adolygiad a gynhaliwyd rhwng 1 Medi, 2021 a 14 Ionawr, 2022 o fewn yr amserlenni gyda rhesymau dilys pam fod y ddau adolygiad arall y tu allan i'r amserlen. Pwysleisiwyd pwysigrwydd parhad gweithwyr cymdeithasol ar gyfer plant sy'n derbyn gofal gyda sefyllfa'r gweithlu yn cael ei hasesu'n gyffredinol sefydlog ar bwynt yr adroddiad.

Croesawodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol yr adroddiad gan nad oedd yn cynnwys unrhyw beth annisgwyl; mae'r Gwasanaeth yn ymwybodol bod angen gwaith pellach mewn rhai meysydd a bod y rhain yn cael sylw. Roedd yn hyderus bod materion yn symud i’r cyfeiriad cywir a chyfeiriodd yn benodol at sefydlogrwydd y gweithlu gan amlygu bod trosiant gweithwyr cymdeithasol wedi gostwng o 32% yn 2019 i 8% yn 2021.

Trafododd y Panel y canlynol –

·         A ddylai'r meysydd a adolygwyd gan y Swyddogion Adolygu Annibynnol gael statws RAG ar gyfer cynnydd er mwyn amlygu'r meysydd hynny lle mae angen canolbwyntio ar welliant. Cadarnhaodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol y gellid cynnwys adran ychwanegol i ddangos y statws presennol o weithredu/gweithredu. Fodd bynnag, cydnabuwyd hefyd nad yw'r data ar ei ben ei hun bob amser yn adrodd y stori gyfan a bod angen ei ategu gyda naratif sy'n cynnwys dadansoddiad o berfformiad o fewn cyd-destun sydd hefyd yn nodi ffactorau a risgiau perthnasol. Gall sicrhau cywirdeb y statws RAG felly fod yn her pan fo ffactorau gwahanol ar waith wrth fesur cynnydd.

·         Aeddfedrwydd esblygol adroddiadau Swyddogion Adolygu Annibynnol. Fe wnaeth y Panel gydnabod yr her a ddarparwyd gan y Swyddogion Adolygu Annibynnol gan gynnwys adborth i’r Panel am gryfderau a gwendidau sy’n galluogi’r Panel i gael sicrwydd gan agweddau ar y gwasanaeth yr aseswyd eu bod yn perfformio’n dda ac i fod yn glir ynghylch meysydd sydd angen eu gwella. Nododd y Panel fod adroddiadau Swyddogion Adolygu Annibynnol bellach hefyd yn nodi ymateb y Gwasanaeth i argymhellion Swyddogion Adolygu Annibynnol gan gynnwys y camau sy'n cael eu rhoi ar waith.

Penderfynwyd derbyn yr adroddiad, nodi’r materion allweddol a nodi hefyd y cynnydd a wnaed yn erbyn argymhellion y Swyddogion Adolygu Annibynnol.

Cyflwyno adroddiad gan Tros Gynnal.

Cyflwynwyd adroddiad TGP Cymru yn nodi sut y defnyddiwyd Gwasanaeth Eiriolaeth Gogledd Cymru gan blant a phobl ifanc sy’n derbyn gofal yn Ynys Môn yn ystod y flwyddyn Ebrill, 2020 i Fawrth, 2021 er ystyriaeth y Panel.

Cyfeiriodd Rebecca Owen, Rheolwr Tîm at y data cychwynnol fel a ganlyn –

·         Gostyngiad o 34% yn nifer y plant sy'n defnyddio Eiriolaeth ar Sail Mater (IBA) o 151 yn 2019/20 i 99 yn 2020/21.

·         Gostyngiad o 12% yn nifer y materion yr ymdriniwyd â hwy o 241 yn 2019/20 i 211 yn 2020/21.

·         Roedd 80 o'r 100 o blant a phobl ifanc PDG a CP ar Ynys Môn yn 2020/21 yn gymwys ar gyfer y Cynnig Rhagweithiol o Eiriolaeth. Derbyniwyd cyfanswm o 29 o atgyfeiriadau Cynnig Rhagweithiol yn ystod y flwyddyn o gymharu â 47 y llynedd. Roedd hyn yn cyfateb i 64% o blant a phobl ifanc cymwys ar Ynys Môn yn gwrthod y cynnig o gyfarfod eiriolaeth yn ystod y flwyddyn.

·         Derbyniodd 20 o blant a phobl ifanc y Cynnig Rhagweithiol yn ystod y flwyddyn o gymharu â 35 y flwyddyn flaenorol.

·         Ni gefnogwyd unrhyw ymadawyr gofal yn Ynys Môn o gymharu â 5 y flwyddyn flaenorol.

·         Cefnogwyd 8 i wneud cwynion o gymharu â 2 y flwyddyn flaenorol

·         O'r 211 o faterion a gyflwynwyd, roedd 127 (40% yn gyffredinol) i gefnogi plant a phobl ifanc mewn cyfarfodydd.

·         Gwelwyd pob atgyfeiriad Cynnig Rhagweithiol ac eithrio un o fewn yr amserlen ofynnol. Cwblhaodd deuddeg o bobl ifanc a gaewyd eu hachos yn ystod y flwyddyn ffurflen adolygu a gwerthuso. Dywedodd pawb fod yr eiriolwr wedi gwneud yr hyn yr oeddent yn cytuno y byddent yn ei wneud ac y byddent yn defnyddio’r gwasanaeth eto; Dywedodd 90% eu bod yn teimlo bod eu barn a'u dymuniadau wedi cael eu hystyried yn llawn a dywedodd 90% y byddent yn defnyddio'r gwasanaeth eto.

Diolchodd y Panel i TGP Cymru am y wybodaeth ac i Rebecca Owen am gyflwyno'r adroddiad. Cafodd y Panel sicrwydd o’r data a ddarparwyd bod darpariaeth eiriolaeth annibynnol ar gael i blant a phobl ifanc yr Awdurdod sy’n derbyn gofal a’u bod yn defnyddio’r gwasanaeth pan fyddant yn teimlo bod angen gwneud hynny.

Cytunodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol fod eiriolaeth yn chwarae rhan bwysig o ran ychwanegu gwerth, dod â materion i sylw’r Gwasanaeth a helpu’r Gwasanaeth i ddysgu o achosion eiriolaeth. Wrth nodi nad oedd unrhyw ymadawyr gofal wedi defnyddio’r gwasanaeth yn y flwyddyn dan sylw, awgrymodd fod Rheolwr Tîm TGP Cymru yn cyfarfod â’r Tîm Gwasanaeth Ôl-ofal i sicrhau bod y Tîm yn ymwybodol ac yn deall rôl y gwasanaeth eiriolaeth.

Penderfynwyd derbyn yr adroddiad, nodi ei gynnwys ac argymell y camau canlynol-

·         Rheolwr Tîm TGP Cymru i gwrdd â’r Gwasanaeth Ôl Ofal i godi ymwybyddiaeth o rôl eiriolaeth mewn perthynas â Gadael Gofal

Derbyn cyflwyniad ar y Strategaeth Rhiantu Corfforaethol.

Rhoddodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol gyflwyniad PowerPoint a oedd yn rhoi cyflwyniad i'r Strategaeth Rhiantu Corfforaethol a'r cyd-destun. Roedd y cyflwyniad yn amlygu ymrwymiadau strategol yr Awdurdod fel rhiant corfforaethol; rolau aelodau etholedig, swyddogion a phartneriaid a nodwyd pum blaenoriaeth allweddol wrth symud ymlaen.

Dywedodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol wrth y Panel am yr amserlen arfaethedig ar gyfer cyhoeddi'r Strategaeth a chadarnhaodd fod drafft cyntaf y Strategaeth wedi'i baratoi gyda chefnogaeth Lleisiau o Ofal Cymru. Y bwriad yw cyflwyno’r drafft cychwynnol i gyfarfod Mehefin, 2022 o’r Panel Rhiantu Corfforaethol ar gyfer ymgynghoriad (ar ôl etholiad llywodraeth leol ym mis Mai) gyda’r drafft terfynol i ddilyn yng nghyfarfod y Panel ym mis Medi, 2022.

Pwysleisiodd y Panel bwysigrwydd rhiantu corfforaethol fel dyletswydd y dylai holl staff ac aelodau etholedig y Cyngor fod yn ymwybodol ohoni a’i deall, a rôl yr oedd wedi ceisio’i hyrwyddo fel panel o’r Weinyddiaeth hon. Cyfeiriwyd at broffil y plant a'r bobl ifanc yng ngofal yr Awdurdod ac eglurodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol y cyd-destun a'r ffactorau sydd wedi effeithio ar y ffigwr hwn dros y blynyddoedd diwethaf gan amlygu hefyd bod y Gwasanaeth yn gweithio'n galed i helpu plant a phobl ifanc adael gofal yn ddiogel ac yn briodol ac y gall y broses hon fod yn heriol.

Penderfynwyd cymeradwyo'r amserlen ar gyfer cyhoeddi'r Strategaeth Rhiantu Corfforaethol.

Ystyried mabwysiadu’r canlynol –

“O dan Adran 100 (A) (4) Deddf Llywodraeth Leol 1972, cau allan y Wasg a’r cyhoedd o’r cyfarfod yn ystod y drafodaeth ar yr eitem ganlynol ar y sail y gall olygu datgelu gwybodaeth eithriedig fel y’i diffinnir yn Atodlen 12A o’r Ddeddf honno ac yn y Prawf Budd y Cyhoedd amgaeëdig.”

Penderfynwyd o dan Adran 100 (A) (4) Deddf Llywodraeth Leol 1972, cau allan y Wasg a’r cyhoedd o’r cyfarfod yn ystod y drafodaeth ar yr eitem ganlynol ar y sail y gall olygu datgelu gwybodaeth eithriedig fel y’i diffinnir yn Atodlen 12A o’r Ddeddf honno ac yn y Prawf Budd y Cyhoedd amgaeëdig.

Derbyn cyflwyniad gan Wasanaeth Gadael Gofal Plant a Phobl Ifanc y Gofelir Amdanynt.

Cafwyd cyflwyniad gweledol gan Eirian Huws, Cynghorydd Personol Gadael Gofal o Weithdy Nadolig 2021 a ddaeth â staff, aelodau etholedig a phlant a phobl ifanc mewn gofal at ei gilydd gan roi cyfle iddynt siarad am faterion o bwys iddynt mewn awyrgylch hwyliog ac anffurfiol. Roedd y gweithgareddau'n cynnwys addurno coed Nadolig lle gallai'r cyfranogwyr hefyd gyfleu negeseuon petaent yn gweld hynny'n well na siarad. Ariannwyd lluniaeth ac addurniadau o gronfa Dydd Gŵyl Dewi a rhoddwyd elw o werthu’r coed Nadolig wedi’u haddurno i elusen dementia a ddewiswyd gan y plant a’r bobl ifanc eu hunain. Roedd yr adborth o'r digwyddiad yn gadarnhaol ac mae digwyddiadau pellach o'r fath ar wahanol themâu wedi'u cynllunio ar gyfer y dyfodol.

Diolchodd y Panel i Eirian Huws am y cyflwyniad ac i bawb a fu’n ymwneud â threfnu’r gweithdy Nadolig. Cydnabu’r Panel werth digwyddiadau fel hyn o ran hwyluso ymgysylltu mewn ffordd hamddenol a chyfforddus sy’n llai tebygol o gael ei gyflawni mewn sefyllfa panel ffurfiol.

Ystyried mabwysiadu’r canlynol –

“O dan Adran 100 (A) (4) Deddf Llywodraeth Leol 1972, cau allan y Wasg a’r cyhoedd o’r cyfarfod yn ystod y drafodaeth ar yr eitem ganlynol ar y sail y gall olygu datgelu gwybodaeth eithriedig fel y’i diffinnir yn Atodlen 12A o’r Ddeddf honno ac yn y Prawf Budd y Cyhoedd amgaeëdig.”

Penderfynwyd o dan Adran 100 (A) (4) Deddf Llywodraeth Leol 1972, cau allan y Wasg a’r cyhoedd o’r cyfarfod yn ystod y drafodaeth ar yr eitem ganlynol ar y sail y gall olygu datgelu gwybodaeth eithriedig fel y’i diffinnir yn Atodlen 12A o’r Ddeddf honno ac yn y Prawf Budd y Cyhoedd amgaeëdig.

Yr Uwch Reolwr Llesiant i adrodd.

Cyflwynwyd adroddiad yr Uwch Reolwr Llesiant (Ysgolion) yn rhoi gwybodaeth ystadegol am gynnydd addysgol y plant a’r bobl ifanc sydd yng ngofal yr Awdurdod i sylw’r Panel. Roedd y dadansoddiad yn canolbwyntio ar a oedd perfformiad ar y trywydd iawn neu'n well, neu a oedd yn destun pryder; presenoldeb yn yr ysgol, nifer y plant sy'n derbyn darpariaeth y tu allan i'r sir a nifer y plant ag anghenion dysgu ychwanegol.

Cafwyd cyflwyniad gan Mr Gwyn Jones o Wasanaeth ADY a Chynhwysiad Gwynedd ac Ynys Môn ar fformat electronig y Cynllun Addysg Personol gan amlygu ei swyddogaethau a'i nodweddion gan gynnwys mynediad i'r wybodaeth ddiweddaraf ar unrhyw adeg y gellir ei defnyddio i olrhain cynnydd.

Hysbyswyd y Panel fod yr adnodd yn cael ei werthfawrogi gan ymarferwyr addysg ac ysgolion a bod diddordeb yn y rhaglen wedi ei ddangos yn ehangach.

Roedd y Panel yn gwerthfawrogi’r wybodaeth a ddarparwyd a nododd y byddai’n ddefnyddiol ar gyfer y dyfodol pe bai’r wybodaeth a gasglwyd gan y rhaglen electronig yn gallu cael ei throsi’n adroddiadau i’r Panel i’w helpu i gael dealltwriaeth well a mwy cynhwysfawr o gynnydd addysgol, cyfyngiadau, a rhwystrau i gyflawniad plant a phobl ifanc sy’n derbyn gofal.

Penderfynwyd nodi’r adroddiad a’r wybodaeth a ddarparwyd.  

Wrth ddirwyn busnes y cyfarfod i ben, diolchodd y Cadeirydd i'r Panel a dymuno’n dda o ran gwaith yn y dyfodol. Diolchodd y Panel i Mrs Annwen Morgan am ei harweiniad a'i hymrwymiad yn ei rôl fel Cadeirydd.