Panel Adolygu Tal a Graddfeydd dogfennau , 22 Hydref 2009

PANEL TÂL A GRADDFEYDD

Cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 22 Hydref 2009.

Cyfeiriwyd at y dadansoddiad risg a oedd yn ceisio egluro’r risgiau a manteision cymeradwyo ac / neu methu gweithredu o ran y cynigion a gyflwynir yn awr.

Ynghlwm wrth adroddiad y Pennaeth Gwasanaeth (Gwasanaethau Corfforaethol) roedd y Cytundeb arfaethedig a oedd yn cynnwys yr holl elfennau y penderfynwyd arnynt trwy drafodaethau manwl gyda’r undebau llafur cydnabyddedig.  Ystyriwyd bod y cynnwys yn cynrychioli’r canlyniad gorau posib y mae modd ei gael trwy drafodaeth, gan gydnabod yr amgylchiadau ariannol heriol y mae’r Cyngor Sir yn eu hwynebu dros yr ychydig flynyddoedd nesaf.  Wrth gyflwyno’r set o gynigion a nodir yn y cytundeb, atgoffwyd aelodau’r Panel, unwaith y bydd y cytundeb wedi’i gymeradwyo’n lleol, fe gaiff ei archwilio gan swyddogion cyfreithiol cenedlaethol yr Undebau Llafur fel bod modd iddynt wneud sylwadau arno.  Wedi hynny cynhelir pleidlais leol ymysg aelodau’r tri undeb llafur.

Dygwyd sylw aelodau’r Panel yn benodol at:-

Er nad yw’r Cynllun Gweithredu wedi’i gwblhau’n derfynol, mae cytundeb mewn egwyddor, i ddyddiad y gweithredu ffurfiol ar gyfer y cytundeb, sef 1 Ionawr 2010.

Nodwyd hefyd y byddai Trefn Apelio ar gyfer sialensiau ar ddwy lefel:-

Gofynnodd yr Aelodau am eglurhad ar nifer o faterion gan gynnwys y cytundeb arfaethedig, ac argymhellwyd fel a ganlyn:-

Cafwyd cyflwyniad ac adroddiad gan Mr G Pearce o Link Consultants ar yr Asesiad o Effaith ar Gydraddoldebau.  Nododd bod Link Consultants wedi bod yn gweithio gyda nifer o awdurdodau lleol yng Nghymru mewn perthynas â’r broses arfarnu swyddi.  Nododd mai pwrpas ei adroddiad oedd asesu’r effaith ar gender sy’n codi o gynigion y Cyngor gan roi sylw i nifer o faterion gan gynnwys:-

            Ystyrir bod y cynllun CJC a ddefnyddiodd Cyngor Sir Ynys Môn yn cydymffurfio gyda’r meini prawf               a sefydlwyd yn wreiddiol gan y Comisiwn Cyfleon Cyfartal (sydd bellach yn rhan o’r Comisiwn      

            Cydraddoldebau a Hawliau Dynol) ar gyfer arfarnu swyddi’n ddiduedd.  Mae’n amlwg bod y  

            trefniadau a sefydlwyd yn lleol wedi’u datblygu ar y cyd gyda’r undebau llafur gan gymryd i

            ystyriaeth yr arweiniad a’r egwyddorion yng nghynllun CJC.

Datblygwyd cyfres o strwythyrau tâl a graddfeydd arfaethedig a gafodd eu harfarnu wedyn o ran eu heffaith ar staff a fforddiadwyaeth.  Mae’r strwythur a gynigir yn ostyngiad sylweddol yn nifer y graddfeydd unigol o gymharu â’r strwythur graddio cyfredol.  

Cyflwynodd gyfres o ddadansoddiadau a oedd yn cadarnhau darlun cadarnhaol o’r cynigion, o ran cydraddoldebau.  Roedd yn ymarfer da a llwyddiannus iawn o ran moderneiddio strwythur tâl yr awdurdod yn y modd a ragwelwyd gan y cyflogwyr cenedlaethol ar gychwyn Statws Sengl.

O ran y cynigion cyffredinol casglodd fel a ganlyn:-

Agweddau Ariannol yr Adolygiad Tâl a Graddfeydd

Cyflwynodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol (Cyllid) adroddiad i’r Panel ar agweddau ariannol yr Adolygiad Tâl a Graddfeydd.

Adroddwyd bod ymarfer modelu tâl manwl wedi’i gynnal gan ddefnyddio’r pecyn meddalwedd Northgate Arinso (Link) a oedd yn cynnwys y mwyafrif llethol o’r swyddi a arfarnwyd gan y Cynllun Arfarnu Swyddi.  Mae’n cynnwys swyddi fel yr oeddynt ar 31 Mawrth 2007, ar sail “cyn gorbenion” a heb gynnwys lwfansau.  Mae’r strwythyrau arfaethedig wedi’u modelu ar sail swyddi ac Amser Llawn Cyfatebol.

O ganlyniad i’r ymarfer arfarnu swyddi, mae rhai newidiadau sylweddol yn nhrefn ranc swyddi, gan fod nifer o grwpiau mawr yn mynd i fyny’r drefn.  Hyn sy’n gyrru rhan o’r cynnydd yn y costau.  Mae 16% o’r unigolion yn y model yn cael gwarchodaeth cyflog.

Mae dyluniad y strwythur newydd hefyd yn cael effaith ar symud i fyny’r raddfa fesul increment; mae llawer o hen swyddi maniwal ar gyflogau ‘spot’ yn cael eu cymhathu i raddfeydd 4 neu 6 phwynt; mae rhai graddfeydd gyrfa hir yn cael eu cymhathu i mewn i raddfa 6 phwynt; mae lefelau mynediad yn cael eu chwyddo o bwynt 4 i bwynt 10 mewn rhai achosion.

Mae trosiant staff dan y strwythur cyfredol bron â bod yn wastad, gyda nifer fawr o staff ar ben uchaf y raddfa a chyda symudiad cynyddrannol yn cael ei gydbwyso gan ddechreuwyr newydd.  Mae’r twf ar gyfartaledd yn llai na 0.5% y flwyddyn.  Bydd y newid hwn yn dod â’r cylchoedd gwyrdd (50% o’r staff) i waelod eu graddfa, sy’n cyfateb i lefelau uchel o symudiad cynyddrannol am y pum mlynedd nesaf - neu 9.49% fel cyfanswm.

Oherwydd nad yw lwfansau wedi’u cynnwys yn y prif ymarfer modelu tâl, bu raid eu hystyried ar wahân.  Fel rhan o’r Adolygiad Tâl a Graddfeydd hwn, mae’r Pennaeth Gwasanaethau Corfforaethol wedi bod yn trafod nifer o newidiadau gyda’r Undebau.  Mae’r newidiadau arfaethedig i’w gweld yn y cytundeb drafft.  Nodwyd bod gan yr isod effaith ariannol:-

Nodwyd mai’r prif feysydd risg ariannol yn yr ymarfer hwn yw:-

Mae’r awdurdod wedi neilltuo adnoddau ers nifer o flynyddoedd tuag at gostau cyffredinol yr adolygiad tâl a graddfeydd; gan gynnwys costau gweinyddol, cost y graddfeydd tâl newydd ac unrhyw warchodaeth ac ôl dâl.  Ar 31 Mawrth, 2009 y cyllid a oedd wedi cronni ac sydd ar gael ar gyfer arfarnu swyddi a thâl cyfartal yw £1.8m.  Mae £0.7m ychwanegol hefyd ar gael eleni ac mae wedi’i gynnwys yn y gyllideb sail i’r dyfodol (2% o’r bil tâl perthnasol, gan adael 2% o’r bil tâl uchel reolwyr ar gyfer ymarfer Hay).  Daeth yn gynyddol amlwg y bydd angen i’r Panel ddefnyddio rhywfaint o’r £1.2m y flwyddyn o dwf sydd wedi’i adeiladu i’r strategaeth ariannol tymor canol; rhagwelwyd hyn eisoes a gall y Panel ofyn am ragor o gyllid sydd wedi ei ddirprwyo i’r Pwyllgor Gwaith.  Y nod yw cyllido costau gwarchod ac ôl dâl o’r gronfa sydd wedi hel gyda chostau parhaus yn cael eu cyllido o’r cyllidebau blynyddol.  Yn ôl y rhagdybiaethau cyfredol, mae’r gwariant unwaith ac am byth yn fwy na’r hyn sydd yn y gronfa wrth gefn.  Fodd bynnag, oherwydd bod y cyfnod cymhathu yn weddol rhad, mae’n bosib defnyddio’r arian wrth gefn na chafodd ei wario eleni.  Mae angen £240k ychwanegol fel eitem unwaith ac am byth o dwf y flwyddyn nesaf.

Gellir cyllido’r costau a fodelwyd yn y Strategaeth Ariannol Tymor Canol a gyhoeddwyd.  Fodd bynnag, maent yn tueddu i roi straen ar dwf a ragwelir yn y Strategaeth.  Mae pryderon ynghylch y twf arfaethedig yn dibynnu ar sicrhau arbedion sylweddol bob blwyddyn.  ?

Bydd cyflwyno cynllun symud i fyny’r raddfa yn seiliedig ar allu yn lleddfu’r gost.  ? Ni fydd effaith lawn y lleddfu hwn ar gael tra bydd staff swyddi cylchoedd coch a staff swyddi cylchoedd gwyn sy’n cael eu cymhathu ar ben neu yn agos i frig y raddfa yn aros yn eu swyddi cyfredol.  Bydd symud i fyny sy’n seiliedig ar allu hefyd yn golygu bod y cynllun cyfredol o symud i fyny fesul increment (neu daliadau unwaith ac am byth) ar ôl cwblhau cyrsiau hyfforddi’n llwyddiannus yn rhywbeth y gellir ei gwtogi neu ei ddwyn i ben.  Newid o strwythur tâl gyda graddfeydd hir a graddfeydd cyswllt i strwythur sydd yn seiliedig ar raddfeydd pedwar neu chwe phwynt yn dod â nifer o faterion eraill yn ei sgil.  Bydd angen adolygu fesul achos i sicrhau bod y swyddi hyn a’r bobl sy’n gwneud y swyddi yn cael eu trin yn briodol.

Nid yw gweithredu’r strwythur newydd ond y cam cyntaf gyda gweithredu canlyniadau’r adolygiad.  Bydd eu sefydlu ar y rhestr gyflogau yn her.  Bydd newidiadau i reoli staff, dirprwyo cyllidebau ac ati hefyd yn golygu buddsoddiad sylweddol yn y fframwaith newydd.  O ganlyniad bydd angen:-

Dywedodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol (Cyllid) nad yw cylch gorchwyl y Panel hwn yn rhoi awdurdod iddo ymrwymo cyllidebau ychwanegol ac eithrio i’r graddau y mae pwerau dirprwyol penodol yn bodoli.  Y Cyngor Sir sydd gyda’r grym i ymrwymo adnoddau i’r dyfodol gyda dirprwyaeth gyfyngedig, o fewn y strategaeth gyllidebol, i’r Pwyllgor Gwaith.  Rhagwelwyd tra’n gosod y gyllideb am eleni, y byddai angen i’r Pwyllgor wneud penderfyniadau a fyddai’n cynyddu bil tâl yr Awdurdod, a gwnaed hawliau dirprwyo penodol i’r Panel.  Yn ei gyfarfod ar 5 Mawrth, 2009 penderfynodd y Cyngor Sir:-

“2(dd) am y cyfnod hyd at 31 Mawrth, 2012, dirprwyo i’r Pwyllgor Gwaith y pwerau a ganlyn:-

(i)  pwerau i wneud ymrwymiadau newydd o gyllidebau refeniw blynyddol y dyfodol hyd at uchafswm £1.2m bob blwyddyn yn Nhabl B, gan gydymffurfio gyda fframwaith gyllidebol.

a

2(e) “dirprwyo i’r Panel Cyflogau a Graddfeydd am Flwyddyn Ariannol 2009/10 y pwer i wyro o’r ddarpariaeth ar gyfer Arfarnu Swyddi a Chostau Cyflogaeth, ac os bydd raid, gofyn am y symiau am y blynyddoedd dilynol - rhai a ddirprwywyd i’r Pwyllgor Gwaith yn (dd)(i) uchod. “

Gan fod y cynllun a gynigir yn gofyn am gyllid ychwanegol sylweddol yn y dyfodol, bydd angen i’r Panel wneud argymhelliad i’r Pwyllgor Gwaith i ryddhau cyllid.

Ar ôl ystyried yr adroddiadau a’r cyflwyniadau gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol (Cyllid), y Pennaeth Gwasanaeth (Gwasanaethau Corfforaethol) a Mr Pearce o Link Consultants,

PENDERFYNWYD:-

     Y CYNGHORYDD IEUAN WILLIAMS

     CADEIRYDD