Cyflwynwyd, i’r Pwyllgor eu hystyried, Lythyr
Gwiriad Gwella Arolygiaeth Gofal Cymru ar gyfer y Gwasanaethau
Oedolion a’r Cynllun Gweithredu Ôl-arolygiad a luniwyd
gan y Cyfarwyddwr Gwasanaethau Cymdeithasol a’r Pennaeth
Gwasanaethau Oedolion.
Cyflwynwyd yr eitem gan yr Aelod Portffolio ar gyfer
Gwasanaethau Oedolion a Diogelwch Cymunedol a nododd bod
Arolygiaeth Gofal Cymru yn bresennol mewn cyfarfod o’r Panel
Sgriwtini Gwasanaethau Cymdeithasol yn
ddiweddar a bod yr Aelodau wedi cael cyfle i ofyn cwestiynau
sgriwtini allweddol. Cyfeiriodd yn fyr
at gefndir yr arolygiad ar y Gwasanaethau Oedolion ym mis Mehefin
2024 a nododd bod cryfderau ac arfer dda wedi cael eu hamlygu, yn
ogystal â meysydd i’w gwella. Roedd yr arolygiad yn
canolbwyntio ar bedair egwyddor Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a
Llesiant 2014, yn ogystal ag edrych ar gynnydd a wnaed yn dilyn yr
arolygiad blaenorol a gwblhawyd ym mis Hydref 2022.
Cadarnhaodd y Pennaeth Gwasanaethau Oedolion bod yr
adroddiad yn un cadarnhaol a’i fod yn tystio i’r
cynnydd a wnaed ers yr arolygiad diwethaf yn erbyn yr 11 maes y
nodwyd bod angen eu gwella. Mae pum maes wedi cael eu
gweithredu’n llawn erbyn hyn, ac mae angen cynnydd pellach
mewn perthynas â’r chwe maes sy’n weddill. Ni
nodwyd unrhyw feysydd risg penodol gan AGC. Mae’r adroddiad
yn cymharu’n ffafriol ag adroddiadau Awdurdodau Lleol eraill
yng Nghymru. Mae’r cynllun gwella’n cynnwys
gweithredoedd allweddol yn gysylltiedig â’r 11 maes
gwella a nodwyd gan Arolygiaeth Gofal Cymru.
Llongyfarchodd y Prif Weithredwr y Gwasanaeth am
dderbyn adroddiad cadarnhaol o ystyried y pwysau a’r heriau a
wynebir wrth ddarparu gwasanaeth ar Ynys lle mae’r boblogaeth
yn heneiddio.
Dywedodd y Pwyllgor ei fod yn gwerthfawrogi’r
adroddiad. Wrth ystyried yr adroddiad, trafododd y Pwyllgor y
materion allweddol canlynol yn benodol:-
- Roedd
canlyniadau’r arolwg yn dangos bod 89% o bobl yn teimlo fod
rhywun yn gwrando arnynt ‘bob amser’ neu’r
‘rhan fwyaf o’r amser’ ac roedd y Pwyllgor am
wybod i ba raddau mae’r Gwasanaeth yn deall pam fod yr 11%
sy’n weddill yn teimlo nad oedd rhywun yn gwrando arnynt, a
beth sy’n cael ei wneud i ddatrys hyn. Roedd y Pennaeth
Gwasanaethau Oedolion yn credu fod canlyniadau’r arolwg yn
gadarnhaol o ystyried natur heriol y Gwasanaeth a nododd pa mor
bwysig yw cael trafodaeth agored a gonest gyda defnyddwyr
gwasanaeth o’r cychwyn cyntaf.
- Gofynnwyd sut
fyddai’r Gwasanaeth yn parhau i wella o ystyried yr heriau
ariannol sy’n ein hwynebu ac argaeledd gwasanaethau i
ddiwallu’r anghenion sy’n cael eu hasesu, yn enwedig
mewn perthynas â gofal tymor byr neu ofal seibiant. Roedd y
Pennaeth Gwasanaeth Oedolion yn cydnabod yr her barhaus hon, ac
mae’r Gwasanaeth yn parhau i geisio darparu gwasanaethau
gofal effeithiol mor agos â phosib at gymunedau lleol yr
unigolion hynny. Disgrifiodd y sefyllfa barhaus lle mae’r
galw am wasanaethau gofal yn cynyddu tra bod y cyllid yn
lleihau.
- Pa gynlluniau sydd
ar waith i fonitro cynnydd yn erbyn y meysydd sydd angen sylw?
Roedd y Pennaeth Gwasanaethau Oedolion yn cydnabod pa mor bwysig yw
monitro’r rhaglen waith yn rheolaidd er mwyn sicrhau cynnydd
yn unol â’r amserlenni a gyhoeddwyd. Mae’r
rhaglen waith yn cael ei monitro’n fisol ar hyn o bryd, gan
asesu’r ffordd orau o ddefnyddio arfer dda i ddysgu, rhannu a
gwella.
- Holodd y Pwyllgor
am ei rôl wrth fonitro’r rhaglen waith ac i ba raddau y
dylai unrhyw adroddiadau monitro gynnwys enghreifftiau o sut mae
gweithredoedd unigol yn y rhaglen waith wedi cael eu gweithredu.
Argymhellodd y Prif Weithredwr y dylid cyflwyno diweddariad
ffurfiol i’r Pwyllgor ymhen 6 mis.
- Holodd yr Aelodau
hefyd am ddyfodol y system feddalwedd genedlaethol sy’n
cefnogi’r gwaith o reoli achosion, cofnodi a monitro’r
ddarpariaeth Gwasanaethau Cymdeithasol. Dywedodd y Prif Weithredwr
wrth y Pwyllgor bod cynlluniau ar y gweill i gyflwyno system
feddalwedd genedlaethol newydd, sef Connect in
Care, i gymryd lle’r system bresennol, system fydd yn
cael ei defnyddio gan Iechyd a’r Gwasanaethau
Cymdeithasol. Cynigiwyd
y dylid cynnwys y mater ar raglen Sesiwn Briffio Misol yr Aelodau
ym mis Rhagfyr 2024.
Roedd yr Aelod Portffolio yn cydnabod pa mor bwysig
yw rôl Aelodau Etholedig o ran herio’r Gwasanaeth, ac
roedd yn cydnabod hefyd y gwaith da sy’n cael ei wneud gan
swyddogion o fewn y Gwasanaeth.
Ar ôl
adolygu’r adroddiad a chynllun gweithredu’r Cyfarwyddwr
Addysg a’r Pennaeth Gwasanaethau Oedolion, ynghyd â
nodi ymatebion Swyddogion i’r pwyntiau trafod a godwyd,
PENDERFYNWYD-
-
Bod y
Pwyllgor wedi ystyried llythyr Gwiriad Gwella Arolygiaeth Gofal
Cymru mewn perthynas â Gwasanaethau Oedolion Cyngor Sir Ynys
Môn a gyhoeddwyd ar 22 Awst 2024.
-
Bod y
Pwyllgor wedi cyflwyno sylwadau ar yr adroddiad a chadarnhau bod y
cynllun datblygu ynghlwm, a luniwyd gan y Gwasanaeth, yn
adlewyrchu’r prif feysydd i’w gwella a’r ffordd
orau o gynorthwyo i gefnogi gwaith y Gwasanaeth yn y
dyfodol.
Gweithredoedd
ychwanegol-
-
Bod
swyddogion yn cyflwyno adroddiad ffurfiol i’r Pwyllgor, ymhen
6 mis, ar gynnydd wrth roi’r rhaglen waith ôl-arolygiad
ar waith.
-
Bod y
bwriad i roi’r system feddalwedd genedlaethol newydd
Connect in Care ar waith yn cael ei gynnwys fel mater
i’w drafod yn ystod Sesiwn Briffio Misol Aelodau ym mis
Rhagfyr 2024.